غارفارسان واقع در شمـال شهرخضری دشت بیاض"منطقه نمونه گردشگری"

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند ؛

غار فارسان یا پل سنگی خضری دشت بیاض در منطقه ای بین شهرهای گناباد در خراسان رضوی و قاین در خراسان جنوبی قرار دارد که

مردم محل،آن را «غار پارس» می نامند .

بنا به گفته و باور ساکنان اطراف این غار، در زمان زلزله مهیب خراسان در سال ١٣٤٧ شمسی،سقف گنبدی شکل غار فرو ریخته و

قسمتی از آن به صورت یک طاق عظیم با تعادلی شکننده باقی مانده است .

درمیان مردم منطقه از غار فارس به نام های غار فارسان ، غار پارسان ، غار سفید و غار فارس یاد می شود که این نام برگرفته از

شهر فارس است که از شهرهای دوره ساسانی و صدر اسلام بوده است .

غار فارس علاوه بر اینکه از دیدگاه باستان شناسی حائز اهمیت است از نظر طاق زیبایی که دارد در خور توجه است و تنها اثر باقی مانده

از غار بزرگ می باشد این غار حداقل بیست هزار سال پیش بر اثر یک زلزله مهیب فروریخته است .

در این پل سنگی که بر دامنه جنوبی یک کوه بزرگ با سه دهنه دیده می شود ،سفالهای مربوط به صدر اسلام و پیش از تاریخ وجود دارد که

این بیانگر توجه انسان ازدوره میان سنگی به غار بعنوان سکونتگاه امن می باشد .

یکی از دهنه های غار در گذشته های دور،فرو ریخته و از آن تنها یک هلال پل مانند باقی مانده است .

در این محل سه دهنه غار وجود دارد یکی از این غارها که بزرگ ترین آن ها نیز بوده در گذشته های بسیار دور فرو ریخته و از آن تنها یک

هلال پل مانند در پیشانی غار باقی مانده که از نظر جغرافیایی اثری منحصر به فرد و زیباست .

در سمت چپ این دهانه پل مانند فضای دیگری وجود دارد که دارای فضای وسیع و دهلیزهای فرعی متعدد است .

تالار اولیه آن بسیار رفیع و حدود 8 متر ارتفاع دارد و سقف آن به شکل خرپشته ای است ؛

در شرایط آب و هوایی فعلی هیچ گونه اثری از آب جاری یا چشمه در نزدیکی این غارها وجود ندارد ولی در ابتدای تالار این غار وجود یک حوض

به طول پنج و عرض چهار و عمق سه و نیم متر نشان تلاش انسان برای دسترسی به آب می باشد . . .

این حوض از سنگ،آجر و ساروج ساخته شده و به احتمال قوی مربوط به دوره سلجوقی است،چون در این دوره فداییان اسماعیلی هر غار و

قلعه ای را که دور از دسترس و برای سکونت مناسب بود را در اختیار گرفته و از آن استفاده می کردند ؛

در عمق 20 متری غار دهانه کوچک تری وجود دارد که دهلیزی را به تالار ابتدایی غار مربوط می کند،پس از طی این دهلیز فضای وسیعی

وجود دارد که در آن آثار و بقایای استقرار از دوره های پیش از تاریخ تا دوره سلجوقی پراکنده است .

غار فارس از جهت دیگر ،در 12 کیلومتری غرب خضری دشت بیاض بر دامنه جنوبی کوه های شمال روستای ثغوری واقع شده است .

اهمیت این غار به حدی است که آن را از ارزش های نهفته قاینات نامیده اند .

کارشناسان میراث فرهنگی در خصوص این غار می گویند نام فارس برگرفته از شهر فارس است که از شهرهای دوره ساسانی و صدر اسلام

بوده و در کتب تاریخی به نام و موقعیت آن اشاره شده است .

وجود آثاری در نزدیکی چشمه اکبری و آن سوی رشته کوهی که غار فارسان قرار دارد تاییدی بر این مدعاست .

ناگفته نماند،طاق غار فارس در دنیا بی نظیر است و مانندش فقط سه نمونه در دنیا وجود دارد .